ÜRÜNLER
SERVİS MERKEZİ
HABERLER
KARİYER
İLETİŞİM
|
Nedir ?
Paslanmaz çelikler 20. yy başında başlıca kimya endüstrisinde yüksek korozyon dayanımı gerektiren uygulamalar için üretilmiştir. Yıllar boyunca çeşitli ortamlara dayanabilmesi için 100 den fazla çeşit paslanmaz çelik ortaya çıkmıştır.
Paslanmaz çelikler bileşimlerinde en az % 10,5 krom içeren, çelik alaşımlarıdır.
Değişik kimyasal bileşimleri sayesinde, alaşımsız çeliklere kıyasla korozyona karşı önemli ve farklı dayanıklılıklar gösterirler. Alaşımdaki Cr çeliği paslanmaz yapar ve miktarı yükseltilerek korozyon dayanımı arttırılabilir. Üstün korozyon dayanımını yüzeye kuvvetle tutunmuş, yoğun sünek çok ince oksit tabakası sağlar. Bu ince tabaka uygun koşullar altında kendini yenileme özelliğine sahiptir.
İçerikdeki Ni çoğunlukla çeliğin sünekliğini ve kolay şekillenebilmesini sağlar. Cr miktarının arttırılmasının yanı sıra Ni ve Mo Cu, Ti, Azot, Al gibi elementlerin ilavesiyle dayanıklılık özellikleri arttırılıp, her türlü ihtayaca uygun malzeme üretilmesi sağlanmaktadır.
Paslanmaz çelikler 4 ana grupta toplanır;
Paslanmaz çelikler diğer çelikler ile karşılatırıldıklarında, mükemmel korozyon dayanımları yanında değişik mekanik özelliklere sahip türlerinin bulunması, düşük ve yüksek sıcaklıklarda kullanılabilmeleri, uzun ömürlü olmaları, kolay şekillendirilebilmeleri, estetik görünümleri, zahmetsiz temizlenebilmeleri dolayısıyla hijyenik olmaları, geri dönüşümlü ve çevre dostu olmaları sebebi ile tercih edilmektedirler.
Paslanmaz çelikler bileşimlerinde en az % 10,5 krom içeren, çelik alaşımlarıdır.
Değişik kimyasal bileşimleri sayesinde, alaşımsız çeliklere kıyasla korozyona karşı önemli ve farklı dayanıklılıklar gösterirler. Alaşımdaki Cr çeliği paslanmaz yapar ve miktarı yükseltilerek korozyon dayanımı arttırılabilir. Üstün korozyon dayanımını yüzeye kuvvetle tutunmuş, yoğun sünek çok ince oksit tabakası sağlar. Bu ince tabaka uygun koşullar altında kendini yenileme özelliğine sahiptir.
İçerikdeki Ni çoğunlukla çeliğin sünekliğini ve kolay şekillenebilmesini sağlar. Cr miktarının arttırılmasının yanı sıra Ni ve Mo Cu, Ti, Azot, Al gibi elementlerin ilavesiyle dayanıklılık özellikleri arttırılıp, her türlü ihtayaca uygun malzeme üretilmesi sağlanmaktadır.
Paslanmaz çelikler 4 ana grupta toplanır;
- Ostenitik
- Ferritik
- Ferritik-Ostenitik (Dublex)
- Martenzitik
Paslanmaz çelikler diğer çelikler ile karşılatırıldıklarında, mükemmel korozyon dayanımları yanında değişik mekanik özelliklere sahip türlerinin bulunması, düşük ve yüksek sıcaklıklarda kullanılabilmeleri, uzun ömürlü olmaları, kolay şekillendirilebilmeleri, estetik görünümleri, zahmetsiz temizlenebilmeleri dolayısıyla hijyenik olmaları, geri dönüşümlü ve çevre dostu olmaları sebebi ile tercih edilmektedirler.
Sınıfları ve Kullanım Alanları
Paslanmaz çelikler de iç yapıyı belirleyen en önemli alaşım elementleri önem sırasına göre krom nikel molibden ve mangandır. Bunlardan krom ve nikel iç yapının ferritik veya östenitik olmasını belirler.
Östenitik :
Paslanmaz çeliğin en çok kullanılan türüdür. Bu grup en çok kullanılan 304, 316 kalite çelikleri ve yüksek alaşımlı 310S kalite çelikleri ihtiva eder.
İçeriğinde min. % 7 oranında bulunan nikel çelik yapıyı tamamen östenitik yapar. Nikel malzemeye süneklik, geniş sıcaklık aralığında çalışma olasılığı, manyetik olmayan özellikleri ve iyi kaynaklanabilirlik kazandırır. Östenitik paslanmaz çelik uygulamaları Zücaciye, konteyner, endüstriyel borulama ve kaplar, mimari cephe ve inşaat yapılarını içerir.
Ferritik :
Bunlar düşük karbonlu ve % 12 - % 18 krom içeren paslanmaz çelik türüdür. En çok kullanılan türü 430 kalite çeliklerdir. Yapı itibariyle yumuşak çeliklere benzerler, ancak korozyon dayanımları yüksektir.
Ferritik çeliklerin başlıca kullanım yerleri ; mutfak gereçleri, çamaşır makinaları, iç mekan dekoratif uygulamalar, otomobil şasi parçaları, egsoz elemanları, sıcak su tanklarıdır.
Östenitik-ferritik (Duplex) :
Östenitik ve ferritik fazlardan oluşan içyapısı nedeniyle dublex paslanmaz çelik adını alırlar. Alaşımda yüksek oranda krom % 18-28 ve orta miktarda Nikel (% 4,5 -8 ) içeren çeliklerdir. İçerikte % 8 nikel olması tam östenitik yapı için yetersizdir. Dubleks yapısı hem kuvvet ve süneklik sağlar.
Duplex çelik çoğunlukla petrokimya, kağıt ve gemi inşa sanayinde kullanılır.
Martensitik :
% 0,1 karbon ve % 11-13 krom ihtiva eder. Orta derece korozyon dayanımına sahiptirler. Isıl işlem uygulanabilir ve sertlikler elde edilebilir.
Bu çelik çoğunlukla türbin kanatları ve bıçaklar ameliyat aletlerin de kullanılır.
| İç Yapı | Ana Alaşım Elementleri |
| Ferritik | Cr |
| Östenitik | Cr, Ni , Mo |
| Martensitik | Cr, C veya Ni |
| Duplex | Cr, Ni , Mo ( Östenitik çeliklere göre yüksek krom, düşük Nikel) |
Östenitik :
Paslanmaz çeliğin en çok kullanılan türüdür. Bu grup en çok kullanılan 304, 316 kalite çelikleri ve yüksek alaşımlı 310S kalite çelikleri ihtiva eder.
İçeriğinde min. % 7 oranında bulunan nikel çelik yapıyı tamamen östenitik yapar. Nikel malzemeye süneklik, geniş sıcaklık aralığında çalışma olasılığı, manyetik olmayan özellikleri ve iyi kaynaklanabilirlik kazandırır. Östenitik paslanmaz çelik uygulamaları Zücaciye, konteyner, endüstriyel borulama ve kaplar, mimari cephe ve inşaat yapılarını içerir.
Ferritik :
Bunlar düşük karbonlu ve % 12 - % 18 krom içeren paslanmaz çelik türüdür. En çok kullanılan türü 430 kalite çeliklerdir. Yapı itibariyle yumuşak çeliklere benzerler, ancak korozyon dayanımları yüksektir.
Ferritik çeliklerin başlıca kullanım yerleri ; mutfak gereçleri, çamaşır makinaları, iç mekan dekoratif uygulamalar, otomobil şasi parçaları, egsoz elemanları, sıcak su tanklarıdır.
Östenitik-ferritik (Duplex) :
Östenitik ve ferritik fazlardan oluşan içyapısı nedeniyle dublex paslanmaz çelik adını alırlar. Alaşımda yüksek oranda krom % 18-28 ve orta miktarda Nikel (% 4,5 -8 ) içeren çeliklerdir. İçerikte % 8 nikel olması tam östenitik yapı için yetersizdir. Dubleks yapısı hem kuvvet ve süneklik sağlar.
Duplex çelik çoğunlukla petrokimya, kağıt ve gemi inşa sanayinde kullanılır.
Martensitik :
% 0,1 karbon ve % 11-13 krom ihtiva eder. Orta derece korozyon dayanımına sahiptirler. Isıl işlem uygulanabilir ve sertlikler elde edilebilir.
Bu çelik çoğunlukla türbin kanatları ve bıçaklar ameliyat aletlerin de kullanılır.
Farklı kimyasal, fiziksel ve mekanik özelliklerde üretilebilen paslanmaz çelikler; yüksek korozyon dayanımı, düşük/yüksek sıcaklıklarda kullanılabilmesi, mekanik mukavemeti, imalat kolaylığı, estetik yüzey görünümü, hijyenik ve uzun ömürlü olma gibi üstün özelliklere sahiptir.
Özellikleri
Paslanmaz çelik tiplerine ilişkin teknik bilgileri aşağdaki dökümanlarda bulabilirsiniz.
Listeler bilgi içindir, hiçbir standart yerine geçmez.
- Paslanmaz çeliklerin kimyasal özellikleri
- Paslanmaz çeliklerin fiziksel özellikleri
- Ülkere göre paslanmaz çelik isimleri
- Seçilmiş paslanmaz çelik standartları
Listeler bilgi içindir, hiçbir standart yerine geçmez.
Paslanmaz Çelik Teknik Kataloğunu (~20MB) indirmek için resmin üzerine tıklayınız.
Bu sayfaları görebilmeniz için bilgisayarınızda bir PDF Okuyucu programı kurulu olmalıdır.
| İÇİNDEKİLER | |
| 1 | Giriş | 8-13 |
| 2 | Üretim Teknolojisi ve Metalurjisi | 14-21 |
| 3 | İç Yapı ve Temel Türleri | 22-29 |
| 4 | Paslanmaz Çeliklerin Kullanım Özellikleri | 30-35 |
| 5 | Paslanmaz Çelikler ve Korozyon | 36-45 |
| 6 | Paslanmaz Çeliklerle İmalat | 46-57 |
| 7 | Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı | 58-65 |
| 8 | Yüzey Özellikleri ve Bakım | 66-71 |
| 9 | Standartlar ve Sertifikalar | 72-79 |
| 10 | Tablolar | 80-111 |
| Ek | Avesta-Polarit Tabloları | 112-113 |
Bağlantılar
ISSF
International Stainless Steel Forum
http://www.worldstainless.org
BSSA
British Stainless Steel Association
http://www.bssa.org.uk
World Steel Association
http://www.worldsteel.org
International Stainless Steel Forum
http://www.worldstainless.org
BSSA
British Stainless Steel Association
http://www.bssa.org.uk
World Steel Association
http://www.worldsteel.org
LME
London Metal Exchange
http://www.lme.com
ASSDA
Australian Stainless Steel Development Association
http://www.assda.asn.au
PASDER
Paslanmaz Çelik Kullanımını Geliştirme ve Yaygınlaştırma Derneği
http://www.pas-der.com/
London Metal Exchange
http://www.lme.com
ASSDA
Australian Stainless Steel Development Association
http://www.assda.asn.au
PASDER
Paslanmaz Çelik Kullanımını Geliştirme ve Yaygınlaştırma Derneği
http://www.pas-der.com/
| Site haritasını görmek için tıklayınız |
